Vanuit verschillen bouwen aan een gezamenlijke toekomst
‘Ik denk dat we in Nederland een collectieve therapiesessie nodig hebben’ vertelt Kiza Magendane. Geboren in Kongo – tegenwoordig met zijn gezin gevestigd in Wageningen – en van beroep schrijver en politicoloog. Maar Kiza noemt zichzelf liever bruggenbouwer. Want voorbij alle verschillende achtergronden, idealen en culturen ligt een brug naar een gezamenlijke toekomst. Daar beweegt Kiza naartoe.
Tekst: Anna Thymgio
Een frisse blik van buitenaf
‘In 2017 kwam ik als vluchteling uit een vluchtelingenkamp in Tanzania naar Nederland’ vertelt Kiza. Hij kon nog geen Nederlands en kwam in een compleet andere cultuur terecht. Maar dat remde zijn ambities niet. ‘Ik ben opgeleid als politicoloog, en heb me vooral in het maatschappelijke debat bewogen. Zo ook in Nederland. Ik heb mijn academische vorming gebruikt om in de praktijk met mensen te zoeken naar oplossingen. Oplossingen voor uitdagingen die ons allemaal aangaan.’ Want juist iemand van buitenaf kan nieuw perspectief bieden. ‘De nieuwkomer kan ons helpen om met een frisse blik naar vraagstukken te kijken. Ik ben dankbaar dat ik in zo’n rijk land als Nederland woon, en wil hier mijn bijdrage leveren. Want die dankbaarheid is voor mij energie. Energie die ik inzet om verschil te maken.’
We hebben nú hoopvolle stemmen nodig
De balans vinden tussen diversiteit en cohesie? Dat is nogal een uitdaging. Maar de kracht? Die zit juist in die pluriforme samenleving volgens Kiza. Zijn passie voor verbinding en burgerschap leidde in 2021 tot zijn eerste boek: Met Nederland in therapie. ‘Ik wilde met mijn boek mijn bijdrage leveren aan het debat over identiteit en Nederlanderschap. Een positief perspectief bieden over hoe je vanuit verschillen een gezamenlijke toekomst kunt bouwen. Ik hoor namelijk vooral mensen die schreeuwen en klagen – of vanuit negativiteit en cynisme kijken naar het burgerschap en de multiculturele samenleving. Juist nú hebben we hoopvolle stemmen nodig. Om te ervaren hoe het anders kan.’
Ik heb niks met schreeuwen vanaf de zijlijn. Daarom ga ik de dialoog aan. En vooral: daarom luister ik.
Verschillen overbruggen
Op 10 december staat Kiza op het podium tijdens het congres Gewenst gedrag in 1 dag. Wat hij gaat doen? Hij geeft alvast een sneak preview. ‘Ik geef je een hoopvol verhaal mee. Over hoe wij onze diversiteit, onze pluriforme samenleving, als een bron van creativiteit en vooruitgang kunnen inzetten. En het blijft niet alleen bij het verhaal. Want ik daag je ook uit. Om voorbij simpele oplossingen te kijken naar het grote plaatje. Naar hoe je in het dagelijks leven – binnen je organisatie maar ook als burger – verschillen kunt overbruggen. Op 10 december laat ik je kennismaken met betekenisvolle frictie.’
Dát ziet Kiza als zijn persoonlijke missie. Ja – het kan lastig zijn om moeilijke gesprekken te voeren. Maar binnen een veilige omgeving waarin het woord frictie nieuwe betekenis krijgt, is goud te halen. ‘Dat is ook mijn doel op 10 december. Mensen ontregelen. Kritisch kijken naar je eigen overtuigingen en de drang voelen om actie te ondernemen.’
Die missie klinkt straks door heel Nederland
… want Kiza heeft dit jaar De Nieuwe Kamer opgericht. Wat houdt dát in, Kiza? ‘Met De Nieuwe Kamer willen we door heel Nederland veilige ruimtes faciliteren om met elkaar schurende gesprek te voeren. Om naar elkaar te luisteren en in aanraking te komen met andere perspectieven. Onze missie is om tijdens onze bijeenkomsten betekenisvolle frictie te faciliteren – schuring die leidt tot iets moois.’
Een gezamenlijke toekomst bestaat namelijk alleen als álle stemmen worden gehoord. En dat begint bij luisteren. ‘Het pluralisme staat onder druk, omdat we onze meningen alleen maar ventileren zonder écht naar de ander te luisteren. En dat gaat ten koste van die samenhorigheid, waar we met z’n allen zo naar zoeken.’
Kom het ervaren
Die betekenisvolle frictie zelf ervaren? Kom naar het congres Gewenst Gedrag in 1 dag! op 10 december en ontdek een nieuw stukje van de ander – en van jezelf. Want volgens Kiza is het tijd voor actie. ‘We hebben de moed nodig om voorbij onze titels en rollen hechte verbindingen aan te gaan. Hoe je daarmee begint? Door te luisteren. Luisteren is veel moeilijker dan praten. Maar sámen kunnen we structuren creëren – binnen onze samenleving en onze organisaties – waarin mensen kunnen uitpraten. Want alleen zo horen we elkaar echt.’
Kiza Magendane deelt zijn inzichten deze dag. Zo ook Dolf Jansen, Kees Klomp, Dilara Bilgiç, Caroline Koetsenruijter en Rogier van der Wal. Een dag waarin we in moreel gedrag en de ethiek van je organisatie duiken, leren over inclusie, duurzaamheid, en hoe we giftig gedoe op de werkplek kunnen aanpakken.