Herman Wijffels: ‘Alles kan altijd anders en het kan vaak ook beter’

Het is één van de uitspraken van Herman Wijffels in deze mooie podcast van Boy en Niek van Droffelaar. Boy en Niek houden zich bezig met de impact van de natuur op de ontwikkeling van leiderschap. Samen interviewen ze mensen die de natuur een centrale plaats geven in hun persoonlijke ontwikkeling en in hun werk.

Een nieuw bewustzijnsontwikkeling

In deze aflevering is Herman Wijffels hun gast, emeritus-hoogleraar duurzaamheid en maatschappelijke verandering. Daarnaast bekleedde hij allerlei andere vooraanstaande functies: voorzitter Rabobank Nederland, voorzitter SER, Nederlandse bewindsvoerder bij de Wereldbank, informateur Kabinet Balkenende IV om er maar een paar te noemen. Herman Wijffels vertelt over hoe de natuur helpt bij het openstaan voor nieuwe inzichten en ideeën die leiden tot een nieuw soort leiderschap. En dat hebben we hard nodig, deze nieuwe leiders met nieuwe inzichten, aldus Wijffels, want we leven in een cruciale fase van onze geschiedenis. “We moeten een nieuw bewustzijnsontwikkeling tot stand brengen.”

Van een leven uit voorraden naar een leven uit de stroom

In de tweede helft van deze podcast verbindt Wijffels het nieuwe leiderschap aan nieuwe economische modellen maar ook aan het feit dat we de tijd en de ontwikkeling van de afgelopen eeuwen nodig hebben gehad om te komen tot waar we nu staan.  En hoe we dat moeten toepassen op onze energiebehoeften, op onze transportmogelijkheden en op onze voedselsystemen. Hij voorziet een maatschappelijke ontwikkeling waarin mensen onafhankelijk worden van grote markten en de partijen die daar op acteren door zich individueel of in kleine groepen te gaan organiseren. Er komt een volgende fase van emancipatie waarin de mens meer autonoom wordt door zich te verbinden met kleine groepen of lokale groepen om samen sterk te staan. Een nieuwe golf van coöperaties in steden, dorpen zie je al. De nieuwe maatschappij is op lokaal niveau al aanwezig.

Tot slot komt het gesprek in de podcast terug bij de rol van de natuur en leiderschap. “In feite hebben we met de verlichting een tendens ingezet waarbij we via onze rationaliteit bedacht hebben dat wij mensen het beter weten dan de natuur” aldus Wijffels. “We hebben ons buiten en boven de natuur geplaats. En daardoor zitten we  nu waar we zitten, we hebben de basis van het leven aangetast, we moeten onze plaats in die orde weer innemen.”

Er zijn nog heel veel krachten die ons vasthouden aan de manier van leven die we ons de afgelopen eeuwen hebben eigen gemaakt, we kunnen dit nu gaan veranderen door het gezamenlijk en grootschalig op te pakken. “Mensen aan de basis van de samenleving zijn hier zeker al mee aan de slag maar we moeten het als continent samen doen. Het beleid voor verduurzaming wordt op macroniveau vorm gegeven, in Brussel”

Beluister hier de hele podcast van Niek en Boy van Droffelaar in gesprek met Herman Wijffels. 

Andere afleveringen van de podcast serie Leaders into the Wild vind je hier.