In juli 2020, middenin de coronacrisis, toen iedereen het heel druk had met op andere dingen letten, ontstond er iets bijzonders middenin Amsterdam. Een nieuwe organisatie werd opgericht, een samenwerking van drie ondernemingen. Iedereen kent Heineken, veel mensen kennen Happy Tosti, weinig mensen kennen Milieuwerk, maar samen vormen ze nu Social Capital. 

Social Capital is bedoeld om zoveel mogelijk mensen met een zichtbare of onzichtbare arbeidsbeperking een betaalde baan aan te bieden bij de partners van Heineken in de horeca en facilitaire dienstverlening. Milieuwerk en Happy Tosti zorgen voor de detachering en de begeleiding van deze werknemers. Wie zijn de mensen achter Milieuwerk en Happy Tosti? In dit eerste deel over deze bijzondere samenwerking nemen we Milieuwerk onder de loep

Door Laurens Molengraaf

Milieuwerk

Milieuwerk werd in 1990 door Henny Schmidt opgericht als organisatie voor arbeidsintegratie, scholing en re-integratie. In een loods van duizend meter op het terrein van de Amsterdamse energiecentrale kregen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans om toch te participeren. Inmiddels is Milieuwerk een onderdeel van Social Capital, waar mensen gedetacheerd worden maar veel mensen verrichten ook nog steeds heel veel werkzaamheden in de loods die inmiddels twintig keer zo groot is geworden. 

David Jansen studeerde drie jaar International Business Administration aan de Erasmus Universiteit en Kunst en Cultuur aan de Vrije Universiteit. Hij wilde in ieder geval het advies van zijn vader in de wind slaan (‘carrière maken en hard werken’) en het liefst ‘hard chillen’. ‘Dat is niet helemaal gelukt,’ moet hij met een glimlach toegeven. In 2011 kreeg hij de uitnodiging om stage te lopen bij Milieuwerk. Toen hij werd rondgeleid door de rommelige loods sprak het sympathieke verhaal hem wel aan.

In 2015 heeft hij Henny opgevolgd en is hij verantwoordelijk voor de hele organisatie. In zijn stamkroeg liet Henny aan David doorschemeren dat die verantwoordelijkheid ook met veel stress gepaard zou gaan. David sloeg het advies in de wind, maar moet toch erkennen dat het ondernemerschap hem niet in de koude kleren gaat zitten. Een jaar eerder was bij Milieuwerk het roer al omgegaan van integratiebedrijf naar detachering en lag de nadruk niet langer op het mensen klaarstomen voor (re)integratie, maar op de continuïteit voor de medewerkers binnen de bestaande banen.

Niet iedereen wil telkens een trede hoger op de sociale ladder

David legt uit: ‘Op zich moet je aan sociaal ondernemen ook niet te zwaar tillen. Het gaat om aandacht geven aan je mensen en tegelijk om geld verdienen. Dat is eigenlijk overal hetzelfde. Maar je moet er tevens niet te makkelijk over denken. Ik zie bij ons op de werkvloer veel niet-alledaags gedrag en daar moet je wel mee om kunnen gaan. We bieden onze mensen een stabiliteit die er in de rest van de samenleving maar moeizaam voor hen is. Normaliter zet je in op groei en moeten mensen zich ontwikkelen om mee te komen. Maar is groei en ontwikkeling wel daadwerkelijk de wens van onze medewerkers? Als we het aan ze vragen, zijn er maar weinigen die zullen antwoorden dat ze naar de volgende tree van de sociale ladder willen klimmen. Dat is misschien meer een idee dat wij over hen hebben.’

Bij Milieuwerk hebben ze gemerkt dat financieel gezond zijn niet per se aan groei vasthangt. Vrijwel alle winst wordt gelijk weer in het bedrijf geïnvesteerd, dus misschien zou juist het loslaten van groei en opschalen voor financiële reserves kunnen zorgen, voor stabiliteit en continuïteit.

Moeite doen om buiten je eigen bubbel te kijken

Bij David bestond niet de intrinsieke motivatie om sociaal te ondernemen, legt hij op nuchtere toon uit. Hij had voldoende te eten, prima scholing en studie en had alles mee om mee te draaien in een maatschappij waar je ook een beetje oogkleppen van krijgt aangemeten. Hij werd simpelweg uitgenodigd om stage te lopen bij een organisatie waar hij zich wel prettig bij voelde. En hij zet zich nu in voor mensen die je in de samenleving heel gemakkelijk over het hoofd zou kunnen zien of negeren. Het zijn mensen die niet naar dezelfde festivals gaan, die in andere wijken wonen en een andere taal lijken te spreken, je moet moeite doen om mensen van buiten je eigen bubbel te ontmoeten.

‘We hebben het hier over een groep binnen onze samenleving, die je niet leert kennen als je ze niet actief opzoekt’ vertelt David. ‘En die je ook niet als “mensen met een arbeidsbeperking” zult herkennen. Bij de meeste Milieuwerkcollega’s kan je aan hun uiterlijk niet zien dat er een ‘beperking’ is. Daarnaast is het leuk dat het kan. Sociaal ondernemen en mensen een kans bieden die niet zo veel kansen in het leven krijgen. Bovendien, als je mensen oprecht kansen biedt, krijg je daar heel veel loyaliteit voor terug.’

Over kansen gesproken: in 2019 vliegt David met een groepje oude basisschoolvrienden naar Londen, waar een van hen woont en werkt. Hij raakt in gesprek met iemand met een hoge functie bij Heineken waar men een Purpose Excellence Manager heeft aangenomen om de ideële doelstellingen van het brouwimperium concreet te maken. David is ondernemer genoeg om de kansen te herkennen die een samenwerking met Heineken zou opleveren. ‘Dat is een naam waarmee meer en grotere deuren opengaan. Dan kun je veel sneller je ambitie om de hele arbeidsmarkt toegankelijker te maken voor iedereen waarmaken.’ De basis voor Social Capital, dat in 2020 ontstond was daarmee gelegd.

Congres van Winst naar Waarde 24 november 2022

Jaarlijks organiseren wij het congres Van Winst naar Waarde waarin het gaat over een andere visie op economie, samenleven en organiseren. Succesvolle organisaties en ondernemingen van nu richten zich op waarde-creatie en duurzaam ondernemen met de blik op de toekomst. Hoe doe je dat, wat zijn de uitdagingen en wat zijn goede voorbeelden? Er is zoveel meer te delen over dit onderwerp dan we op deze ene dag kunnen laten zien. Daarom verzamelen we mooie verhalen die aansluiten bij dit onderwerp.